«Հայ մոր լացը. 1988թ. Սումգայիթի ցեղասպանությունը» գրքի հեղինակ Թոմաս Լեխ Բուչեքը Change.org կայքում ստորագրահավաք է սկսել, որով առաջարկում է մարդկության դեմ հանցագործությունների համար Ադրբեջանին կանգնեցնել միջազգային տրիբունալի առաջ: «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ ստորագրահավաքին արդեն միացել է ավելի քան 3100 մարդ:
«Ամբողջ աշխարհի քաղաքացիների անունից խնդրում ենք ռազմական տրիբունալ սկսել 1988-2020 թվականներին Ադրբեջանի կողմից հայ ժողովրդի դեմ կատարված հանցագործությունների գործով: Խաղաղ բնակչության դեմ հանցագործությունները սկսվել են 1988 թվականին՝ Սումգայիթում։ Այնտեղ սպանվեց հայ քաղաքացիական բնակչությունը։ Դա Լեռնային Ղարաբաղի համար պատերազմի սկիզբն (հայկական հողեր 2800 տարվա ընթացքում, որտեղ բնիկ բնակչության 99 տոկոսը հայեր են) էր։ 2020թ. սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանը հարձակվել է խաղաղ գյուղերի վրա՝ սպանելով հայ բնակչությանը։ Հայաստանը ագրեսոր չի եղել։ Նա միայն պաշտպանվում է։ Մենք խնդրում ենք դատարանին պատասխանատվության ենթարկել մեղավորներին՝ հանուն խաղաղության ամբողջ աշխարհում»,- նշված է ստորագրահավաքի նկարագրության մեջ:
Արցախի հետ շփման գծի ողջ երկայնքով սեպտեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան Ադրբեջանն ակտիվ հրետակոծություն է սկսել: Հրետակոծվել են նաև խաղաղ բնակավայրերը, այդ թվում մայրաքաղաք Ստեփանակերտը, ինչի հետևանքով Արցախի տարբեր շրջաններում զոհվել են քաղաքացիական անձինք: Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն թիրախավորել է նաև ՀՀ զինվորական և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները, որի արդյունքում Վարդենիսի շրջանում սպանվել է 1 քաղաքացիական անձ և այրվել է քաղաքացիական ավտոբուս` Ադրբեջանի ԶՈՒ-ին պատկանող ԱԹՍ-ի հարվածից: Հայտնաբերվել են փաստեր՝ Թուրքիայի ներգրավվածության վերաբերյալ: Սեպտեմբերի Թուրքիայի F-16 կործանիչը ՀՀ օդային տարածքում խոցել է հայկական ռազմաօդային ուժերի ՍՈւ-25 գրոհիչը, զոհվել է օդաչուն: Հոկտեմբերի 1-ին հակառակորդը հրետանի էր կիրառել Գեղարքունիքի մարզի Շատվան գյուղի ուղղությամբ, ինչպես նաև հարվածային ԱԹՍ-ից հրթիռ էր արձակել Մեծ Մասրիկ բնակավայրի վրա, ինչի հետևանքով զոհվել էր մեկ քաղաքացիական անձ, երկու քաղաքացիական անձ ստացել էր տարբեր աստիճանի վիրավորվում։
