Ընդհանուր անզգայացումը (նարկոզ) բժշկության մեջ առավել հաճախ օգտագործվող անզգայացման միջոցներից է, որի ազդեցությունները գիտականորեն ուսումնասիրված և փաստագրված են:
Հիմնական փաստագրված հետևանքները՝
Հիշողության ժամանակավոր կորուստ
Ժամանակի զգացողության խախտում
Դեզորիենտացիա
Սրտխառնոց և փսխում
Մկանային թուլություն
Գիտականորեն հաստատված հետաքրքիր երևույթներ՝
1. Foreign Accent Syndrome (FAS)
Այս բժշկական վիճակն առաջին անգամ նկարագրվել է 1907 թվականին նյարդաբան Պիեր Մարիի կողմից։ Երևույթը դրսևորվում է, երբ մարդը սկսում է խոսել իրեն ոչ բնորոշ ակցենտով։ Սա կապված է ուղեղի որոշակի հատվածների ժամանակավոր ախտահարման հետ։
2. Հոտային հալյուցինացիաներ
Բժշկական գրականության մեջ փաստագրված են դեպքեր, երբ նարկոզից հետո հիվանդները զգում են գոյություն չունեցող հոտեր։ Այս երևույթը հայտնի է որպես olfactory hallucination։
3. Երաժշտական հալյուցինացիաներ
Գիտականորեն ապացուցված է, որ որոշ հիվանդներ ընդհանուր անզգայացումից հետո կարող են լսել երաժշտություն, որը իրականում գոյություն չունի։ Սա կապված է ուղեղի ձայնային ընկալման կենտրոնների ժամանակավոր խանգարման հետ։
4. Ժամանակային դեզորիենտացիա
Բժշկական գրականության մեջ կան բազմաթիվ փաստագրված դեպքեր, երբ հիվանդները ժամանակավորապես կորցնում են ժամանակի զգացողությունը կամ դժվարանում են ճանաչել ներկա ժամանակը։
5.Emergence Delirium կամ Post-Anesthetic Delirium
Սա գիտականորեն փաստագրված վիճակ է, երբ հիվանդը անզգայացումից արթնանալուց հետո կարող է ունենալ ժամանակավոր անձնային շփոթմունք կամ կեղծ հիշողություններ։
Այս երևույթի դեպքում հիվանդները կարող են՝
Ունենալ ժամանակավոր կեղծ հիշողություններ
Իրենց նույնականացնել այլ մարդկանց հետ
Ստեղծել պատրանքային պատմություններ իրենց անցյալի մասին
Հավատալ, որ ունեն այլ ինքնություն (օրինակ մարդուն կարող է թվալ, որ ինքը ծովահեն է կամ տիեզերագնաց)
Վիճակագրություն
Բրիտանական անեսթեզիոլոգների ասոցիացիայի տվյալների համաձայն, անզգայացումից հետո հիվանդների մոտ 1%-ը ունենում է տարբեր տեսակի հալյուցինացիաներ։ Այս երևույթները սովորաբար կրում են ժամանակավոր բնույթ։
Կարևոր է նշել, որ բոլոր նշված երևույթները սովորաբար անցնում են առանց երկարատև հետևանքների, սակայն պահանջում են բժշկական հսկողություն։
Այս տեղեկատվությունը հիմնված է բժշկական հեղինակավոր պարբերականներում՝ Anesthesiology, British Journal of Anaesthesia և Neurology ամսագրերում հրապարակված հետազոտությունների վրա։
