«Վերնատուն» հասարակական-քաղաքական ակումբի ձևավորման շուրջ NewArmenia.am-ը զրուցել է Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի ղեկավար, քաղաքագետ Ստյոպա Սաֆարյանի հետ:
— Պարոն Սաֆարյանի, Վազգեն Մանուկյանը հայտարարեց, թե «Վերնատուն» ակումբն ապակուսակցական մարմին է, իրենք գաղափարների շուրջ են հավաքվել: Ձեր կարծիքով, ի՞նչ է նշանակում նման հարթակի ստեղծումը:
— Վազգեն Մանուկյանն ուներ քաղաքականությամբ զբաղվելու հետաքրքրություն և սա ցույց է տալիս, որ նրա հեռանալը Հանրային խորհրդից երիցս ճիշտ էր:
— Վ. Մանուկյանն ասաց, որ ԱԺՄ-ն վերականգնելու է, գարնանը համագումար է անելու և դա պետք է համարել իր վերադարձը դեպի քաղաքականություն:
— Ըստ էության, մենք մեր գնահատականներում չենք սխալվել, որ նա քաղաքական հարցերում չեզոք լինել չի կարող, հատկապես, երբ այդ դիրքորոշումները փորձում էր նաև ընդգծված դարձնել ՀԽ-ի սեփականությունը: Խնդիրը նրանում չէ, որ ՀԽ-ի նախկին նախագահը քաղաքական որևէ համոզմունք չունենա: Բացարձակապես, մարդ է, ուրեմն ունի համոզմունք: Խնդիրն այն է, թե այդ գործառույթն իրականացնելիս որքանով է հանդես գալիս որպես փորձագետ, որովհետև մեր առաքելությունը հանրային փորձաքննություն իրականացնելն է:
Եվ այս կտրվածքով թերևս Վազգեն Մանուկյանը՝ նման նախասիրություններով և հակումներով, բնականաբար, չէր կարող շարունակել պաշտոնավարել: Սա՝ իր հրաժարականի կապակցությամբ: Միայն հաջողություն կարելի է մաղթել՝ և՛ ԱԺՄ-ի գործունությունը վերսկսելու, և՛ «Վերնատան» այդ նախաձեռնության մեջ, բայց կարծեք թե չի հնչել ամենակարևորը` ի՞նչ գաղափարի շուրջ են հավաքվել մարդիկ, որոնք երևույթների նկատմամբ շատ տարբեր դիրքորոշումներ ունեն: Ավելին, այդ մարդկանց զգալի մասը, ինչպես տեսաք, նախկին իշխանությունների ներկայացուցիչներ են կամ նրանց համակիրներ: Այսինքն, բացարձակապես նախկին իշխանության դաշտն է:
— Եվ ո՞րն է լինելու նրանց թիրախը:
— Կարծում եմ՝ կառավարությունը: Շատ նորմալ եմ համարում: Թող իշխանությանը ընդդիմություն լինեն:
— Կկարողանա՞ն արդյունավետ ընդդիմություն լինել:
— Ժամանակը ցույց կտա: Այնտեղ այնպիսի մարդիկ կան, որոնք ամբողջ կյանքում ապացուցել են, որ չեն կարողացել: Ի դեպ, այս ակումբը որոշակի նմանություններ ունի Զատուլինի ստեղծած «Լազարևյան ակումբի» հետ: Գրեթե նույն կազմն է, նույն ակումբը, ուղղակի մի փոքր այլ անվանումով: Այնտեղ մարդիկ կան, որոնց դժվար եմ պատկերացնում գաղափարական նույն դաշտում, թեկուզև՝ ընդդիմության դաշտում: Չեմ կարծում, որ նման դաշինքները կայուն են լինում:
— Օրինակ՝ ովքե՞ր:
— Օրինակ, Զարուհի Փոստանջյանի և մյուսների ներկայությունը միաժամանակ:
— Վազգեն Մանուկյանն ասում է նաև, պետությունը ժողովրդին չի վերադարձվել, մեկ անձ է որոշում ամեն ինչ, այս ճանապարհը տանում է բռնապետության, սակայն միաժամանակ ասում է, որ ազատ մամուլ, քաղհասարակություն ունենք և դա տեղի չի ունենա:
— Դե, Վազգեն Մանուկյանն իրավունք ունի իր անձնական կարծիքը ասել, բայց միջազգային հեղինակավոր կազմակերպությունները, որոնք պարբերաբար գնահատում են Հայաստանի ազատության աստիճանը, միանշանակ առաջընթաց են արձանագրում, եթե նույնիսկ հղում չանեմ մեր ժողովրդի և մեր դիտարկումների վրա: Այս առումով պրն Մանուկյանի կարծիքը խիստ մանիպուլյատիվ է և խիստ հիմնազուրկ:
— Նա կոչ արեց չբաժանել սև ու սպիտակների:
— Խնդիրը գույների մեջ չէ, այլ՝ հետադիմության և առաջադիմության մեջ: Իսկ Հայաստանի նախկին իշխանությունները ակնհայտորեն հետադիմություն են՝ բոլոր առումներով: Հիմա նրանց սև կանվանենք, թե՝ ռեակցիոն, կամ՝ ռևանշիստ, դա էական չէ: Խնդիրն այն է, որ գործ ունենք հետադիմական ընդդիմության հետ:
— Լրագրողները Վ. Մանուկյանից բազմիցս փորձեցին ճշտել «Վերնատան» ֆինանսավորման աղբյուրները, սակայն նա ասաց, որ դա անհատական է, որևէ գրասենյակ չի ֆինանսավորում, և խորհուրդ տվեց այդ ամենը ճշտել բանկերից:
— Մարզահամերգային համալիրը ո՞վ է վարձում: Դա էժան հաճույք չէ:
— Վ. Մանուկյանը պատրաստակամություն հայտնեց հանդիպել Նիկոլ Փաշինյանի հետ, եթե վերջինս ցանկանա և ասաց նաև, որ հանդիպել է Ռոբերտ Քոչարյանի հետ, երբ վերջինիս կարճ ժամանակով ազատ էին արձակել: Ի՞նչի մասին է սա խոսում:
— Հետաքրքիր խոստովանություն էր, որովհետև նախկինում ինքը կարծես թե չէր հայտարարել դրա մասին: Առավել ևս, որ չի հայտարարել, թե ինչի համար է հանդիպել Ռ. Քոչարյանի հետ: Որ ի՞նչ անի: Այս առումով թերևս պարզ է դառնում, թե ինչու Նիկոլ Փաշինյանն այլևս իր հեռախոսազանգերին չի պատասխանել:
— Ի՞նչ ազդեցություն կարող է ունենալ այս ակումբը Հայաստանում:
— Եթե դրանց մեծ մասը հետադիմական գաղափարների կրողներ են, ուրեմն՝ ոչ մի ազդեցություն: Որովհետև, նորից եմ կրկնում, նախկին իշխանություններն առաջադիմական լինեին, չէին մերժվի: Իսկ ժողովուրդը մերժեց, որովհետև հետադիմություն էին, միջնադար էին, հակաիրավական, հակաժողովրդավարական: Այնպես որ, չեմ կարծում, որ նման պոտենցիալով մարդիկ ունակ են որևէ բանի հասնել:
— Դավիթ Շահնազարյանը խոսեց արտաքին քաղաքականությունից, Արցախի հիմնախնդրից, և քննադատեց, որ ինքնորոշման իրավունքի մասին այլևս չի խոսվում, իշխանությունների օրակարգից Վիեննայի և Սանկտ-Պետերբուրգի օրակարգերն են դուրս եկել, ինչպե՞ս դա կմեկնաբանեիք:
— Վիեննայի և Սանկտ-Պետերբուրգի օրակարգերը եթե անգամ օրակարգում չեն, ապա հաստատապես շփման գծում շատ ավելի հանգիստ է, քան այն ժամանակ, երբ այդ պայմանավորվածությունները կային: Ինչ վերաբերում է ինքնորոշման իրավունքի թեզին, ապա այն երբեք դուրս չի եկել օրակարգից և չի կարող դուրս գալ: Եվ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթները, դրա վերաբերյալ միջազգային արձագանքը, այդ թվում՝ Սերգեյ Լավրովի վերջին հայտարարությունները, թերևս ցույց են տալիս, որ եթե հենց Լավրովն է ասում, որ առանց Արցախի ժողովրդի չկա լուծում, ապա դա ինքնորոշման իրավունքի ակնարկ է:
