Շող Մովսիսյանը գրում է.
Իսկ հիմա հասկացա՞ք, թե վերջին 30 տարիների ընթացքում ինչ աշխարհաքաղաքական կոնստրուկցիա էր կառուցվում Անդրկովկասում Ռուսաստանի կողմից, և ընդհանրապես նախկին ԽՍՀՄ տարածքում: Թողնենք ամբողջ ԽՍՀՄ տարածքը և անդրադառնանք մեր տարածաշրջանին: Արցախը դարձնում են կռվախնձոր Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև, այնքան են կռվացնում այս երկրներին, որ երկուսն էլ ընկնեն Ռուսաստանի ոտքերը և մուրան իրենց երազած պայմանները: Ռուսաստանը իր հերթին այնպես է անում, որ թուլացնելով այս երկու երկրները, զրկելով որպես պետություն կենսունակությունից, վերջնական ստորագրել է տալիս միութենական պետություն ասված պայմանագիրը Ռուսաստանի հետ:
Եվ պատմության մեջ հերթական անգամ Անդրկովկասյան հանրապետությունները կորցնում իրենց պետականությունը: Բայց Ուկրաինան խառնեց Ռուսաստանի երեսուն տարվա կառուցած բոլոր խաղաքարտերը: Այն, որ Ռուսաստանը ԽՍՀՄ փլուզումից հետո գնում էր ռևանշի և ուզում էր վերակեդանացնել ԽՍՀՄ-ը, արդեն պարզից էլ պարզ էր: Ռուսաստանը Հայաստանի հետ ուներ հնարավոր բոլոր պայմանագրերը, անվտանգային, տնտեսական, ռուսական զորքերի առկայությունը Հայաստանում: Համարվելով Հայաստանի ստրատեգիական գործընկերը նա ամեն կերպ զինում էր Ադրբեջանին և հզորացնում: Սա ինչ՞ էր նշանակում: Ռուսաստանի մեծ սխալը այն էր, որ նա ուզեց ամեն ինչ, թե Հայաստանը, թե Ադրբեջանը, չհաշված ամբողջ ԽՍՀՄ-ի կորցրածը:
Պատկերացրեք, եթե ինքը ազնվորեն Հայաստանի հանդեպ կատարեր իր պարտավորությունները, և ոչ թե տարիների ընթացքում Ադրբեջանին զիներ, այլ Հայաստանը զիներ և ամրացներ, ինչ՞ իրավիճակ կլիներ հիմա Անդրկովկասում: Հիմա նա կորցնում է և Հայաստանը, և Ադրբեջանը, և արդեն կորցնելու վտանգի առաջ է կանգնած նաև ինքը, Ռուսաստանի Դաշնությունը որպես պետություն: Ասում են երկու նապաստակի հետևից վազողը երկուսին էլ կորցնում է:
Իսկ այն մարդիկ, ովքեր այսօր Նիկոլին կմեղադրեն, ասեմ, որ Նիկոլը մեղավոր չի, որ Ռուսաստանի ատամները ջարդվում են ուկրաինական ճակատում: Սա աշխարհաքաղաքական գործընթացներ են, որտեղ մենք, որպես փոքր պետություն չենք կարող աշխարհին թելադրել մեր կամքը, ոչ էլ Ադրբեջանն է կարող թելադրել իր կամքը: Ռուսաստանի նման հզոր երկիրը չկարողացավ թելադրել իր կամքը, Չինաստանը չի կարող թելադրել իր կամքը և վերադարձնել Թայվանը, ուր մնաց մենք թելադրեինք: Մենք ապրելու ենք աշխարհում ընդունված օրենքներով, ՄԱԿ կանոնադրությամբ, քանի դեռ աշխարհի հզորները չեն փոխել այդ կանոնադրությունը:
