Երևանում երեկ ներկ է լցվել ռուս անվանի գործիչ, դիվանագետ Ալեքսանդր Գրիբոյեդովի արձանի վրա: Արարքի հեղինակ Շահեն Հարությունյանն ավելի ուշ հայտարարել է, որ դա պատասխան է Ռուսաստանի Արմավիր քաղաքում Գարեգին Նժդեհի հուշատախտակի նկատմամբ նման քայլին:
Հայ երիտասարդի կողմից ռուս գործչի արձանի նկատմամբ այս քայլը արագ արձագանքներ ստացավ հայկական ու ռուսական մեդիադաշտում ու հանրության շրջանում: Այնքան արագ, որ մինչև լուսաբաց Գրիբոյեդովի արձանն արդեն մաքրված էր հենց քաղաքացիների ձեռքով:
Ժամերի ընթացքում Շահեն Հարությունյանը հրավիրվել է ոստիկանություն՝ բացատրություն տալու: Օպերատիվ կերպով հնչեց նաև մեր երկրում Ռուսաստանի դեսպանության հայտարարությունը.
«Կարծում ենք, որ հայ հասարակության կողմից այս արարքի միաձայն դատապարտումը վկայում է Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև եղբայրական, դաշնակցային հարաբերությունների ամրության մասին, որոնք ունեն խորքային պատմական արմատներ»:
Գրիբոյեդովի արձանը ներկելը «վանդալիզմ» անվանեց վարչապետի մամուլի խոսնակ Վլադիմիր Կարապետյանը: Նույնպիսի գնահատական տվեց նաև ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության ռուս ներկայացուցիչ Ալեքսեյ Սանդիկովը՝ շեշտելով, որ Հայաստանում և Ռուսաստանում կատարված արարքները հանցագործություններ են:
«Վանդալիզմ» բնորոշված այս պատմության արմատները գալիս են հոկտեմբերի 11-ից, երբ ԱՊՀ ղեկավարների խորհրդի նիստի ժամանակ Ադրբեջանի նախագահն հայկական կողմին մեղադրեց, իր բնորոշմամբ, նացիստական գործիչ և ֆաշիստական Գերմանիայի հետ գործակցած Նժդեհին հերոսացնելու համար: Նիկոլ Փաշինյանի արձագանքը այդ պահին լռեցրեց Ալիևին:
«Ես անպատեհ եմ համարում պատմությունը խեղաթյուրելու փորձերը, որոշակի լարվածություն մտցնելու այս կարևոր նիստում։ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի խոսքերն անհարգալից են, նախ և առաջ, հայ ժողովրդի նկատմամբ։ Եվ ես անհարգալից եմ համարում դրանք այն պետությունների և ժողովուրդների նկատմամբ, որոնք նրանք ներկայացնում են»,- հայտարարել էր Փաշինյանը։
Ադրբեջանական կողմը պաշտոնապես լռեց, սակայն Իլհամ Ալիևի գցած ցեցը սկսեց տարածվել Ռուսաստանում: Նոյեմբերի 13-ին Կրասնոդարի երկրամասի Արմավիր քաղաքի հայկական եկեղեցու տարածք է ներխուժել քաղաքային դումայի պատգամավոր Ալեքսեյ Վինոգրադովը և սև ներկով ներկել Նժդեհի հուշատախտակը։
Ռուս իրավապահները տեղեկացվեցին ու քննություն սկսեցին, բայց Նժդեհի անվան շուրջ աղմուկը ռուսական լրատվադաշտում շարունակվեց: Նոյեմբերի 19-ին Հայաստանի վարչապետի հետ հանդիպման ժամանակ ռուս լրագրողները բարձրացրին հարցեր Նժդեհի պատմական դերը գնահատելու անհրաժեշտության մասին:
Վարչապետ Փաշինյանը պարզաբանել է, որ Գարեգին Նժդեհի անունը հիշատակվում է հայկական պատմության մեջ Սարդարապատի ճակատամարտի ժամանակաշրջանից, որի արդյունքում 1918-ին ստեղծվեց Առաջին հայկական հանրապետությունը։ Մեկնաբանելով խոսակցությունները, թե Գարեգին Նժդեհը «ինչ-որ կապեր ուներ Երրորդ Ռեյխի ներկայացուցիչների հետ»՝ Փաշինյանը նշել է.
Այսպիսի հայտարարություններով, սակայն, ևս չսահմանափակվեց հարցի շահարկումը: Դեկտեմբերի 1-ին տեղեկություն տարածվեց, որ Արմավիրի հայկական եկեղեցու բակում տեղադրված Նժդեհի հուշատախտակը ապամոնտաժվել է: Այն, ինչ տեղի ունեցավ Երևանում դեկտեմբերի 3-ի գիշերը, և´ Հայաստանում, և´ Ռուսաստանում համարեցին պատասխան Արմավիրում կատարված քայլի:
Պաշտոնական Երևանի կողմից հնչեցին դատապարտող և միաժամանակ զգոնության կոչ անող հայտարարություններ: Հայաստանում ոստիկանությունը գործընթաց է սկսել Գրիբոյեդովի արձանի, Ռուսաստանի քննչական մարմինները, ըստ ԱԳ նախարարի մամուլի խոսնակ Մարիա Զախարովայի, գործ են հարուցել Գարեգին Նժդեհի հուշատախտակի վրա ներկ լցնելու համար:
Արմավիրի հայկական համայնքն ավելի ուշ հայտարարություն է տարածել, որ հուշատախտակն ապամոնտաժվել է նորոգվելու և նախկին տեսքին համապատասխանեցվելու համար:
Նյութի աղբյուր՝ shantnews.am
