Նոր հարկատեսակի նախագիծ. կսահմանի հարկ՝ աշխատավարձի 6%-ի չափով

Նախագծով նշվում է, որ ԱՀԱ ներդրման հիմնական նպատակը պետության սոցիալական պատասխանատվության և բնակչության սոցիալական համերաշխության սկզբունքների հիման վրա առողջապահության կայուն ֆինանսավորման համակարգի ստեղծումն է, որը պետք է ապահովի բնակչության բոլոր խմբերի համար բժշկական հիմնական ծառայությունների ֆինանսական հասանելիություն և պաշտպանվածություն:

Սույնով նախատեսվում է սահմանել նոր հարկատեսակ, այսպես կոչված՝ առողջության հարկ: Հարկատեսակի չափը, ըստ նախագծի, պետք է սահմանվի 6 տոկոս: Այսինքն՝ յուրաքանչյուր գրանցված աշխատող ամսական իր աշխատավարձից 6 տոկոս կվճարի առողջապահության հարկ: Թեև նշվում է, որ նախագիծը դեռ քննարկման փուլում է և այս 6%-ը վերջնական չէ, մյուս կողմից էլ նշվում է, թե հաշվարկները ցույց են տվել, որ հենց այդ չափով պետք է գանձվի հարկը:

Ըստ նախագծի՝ անկախ բնակչության որևէ խմբին պատկանելուց, ԱՀԱ ներդրման պահին աշխատող և ինքնազբաղված քաղաքացիները կվճարեն առողջության հարկ:

Այս պահին Պետբյուջեի հաշվին ապահովվող ապահովագրական ծածկույթը կազմում է 106 մլրդ դրամ, իսկ ապահովագրական ծածկույթի դեֆիցիտը՝ 123 մլրդ դրամ: Այս դեֆիցիտը լրացնելու համար էլ սահմանվում է նոր հարկատեսակը:

Այդուհանդերձ կանխատեսվում է, որ ԱՀԱ ներդրումից հետո կշարունակվի վճարովի ծառայությունների մատուցումը, ինչպես ուղղակի բնակչությանը, այնպես էլ կամավոր ապահովագրական ընկերությունների միջոցով՝ ՀԾՓ-ում չընդգրկված և չփոխհատուցվող բժշկական և հարբժշկական ծառայությունների համար:

Առողջության հարկի հաշվարկման սկզբունքները հիմնված են գործող հարկային քաղաքականության հիմնարար սկզբունքների վրա։ Նախնական հաշվարկների համաձայն, աշխատող բնակչության 41%-ից ավելիի համար (ամսեկան 150.0 հազար դրամ և ավել եկամուտ ունեցողներ) առողջության հարկը չի դառնա լրացուցիչ բեռ։ Մնացած 59% աշխատողների համար առողջության հարկի ներդրումը մեղմվում է եկամտահարկի համահարթեցման արդյունքում՝ եկամտահարկի չափի նվազման միջոցով: 2021թ-ից նախատեսվում է սահմանել եկամտահարկի չափը 20% բոլոր աշխատողների համար: Այս դեպքում, նվազագույն սանդղակով հարկվող եկամտահարկի դրույքաչափը շուրջ 59% աշխատողների համար կնվազի 4%-ով, ուստի առողջության հարկի սահմանումը 4-6%-ի չափով չի ունենա զգալի բացասական ազդեցություն աշխատողների եկամուտների վրա:

Ըստ նախագծի՝ ԱՀԱ ներդրումը ենթադրում է ուղղակի ազդեցություն սոցիալական հարաբերությունների վրա։ Բնակչության բոլոր խմբերի համար ՀԾՓ-ի սահմանումը կբացառի բնակչության մոտ առաջացած շփոթությունը և անորոշությունը՝ պետության կողմից անվճար երաշխավորվող ծառայությունների վերաբերյալ։ Ապահովագրավճարների հաշվարկման հիմքում դնելով սոցիալական համերաշխության սկզբունքները՝ հնարավորություն է ստեղծվում բնակչության բոլոր խմբերին տրամադրել երաշխավորված անվճար ապահովագրական ծածկույթ։

Բնակչության սոցիալապես անապահով և հատուկ խմբերում ընդգրկված անձինք կունենան ապահովագրական միևնույն փաթեթ՝ անկախ սոցիալական կարգավիճակից։

Նախագծում  նշվում է, որ ԱՀԱ համակարգի առկայությունը դրականորեն կազդի նաև Հայաստանի ներդրումային միջավայրի զարգացման տեսանկյունից, քանզի ցանկացած ներդրող շահագրգռված է ունենալ առողջ աշխատակիցներ: